Redukcja etatów w praktyce

Outplacement – czyli dobra praktyka przy redukcji etatu

Ciągłe zmiany na rynku pracy są związane z dynamicznym rozwojem przedsiębiorstw, a także wdrażaniem nowoczesnych technologii umożliwiających zmniejszenie udziału czynnika ludzkiego w codziennej pracy. Jako pracodawca musisz od czasu do czasu podjąć trudną decyzję i zdecydować się na zmniejszenie kosztów w firmie. W takiej sytuacji niezbędna jest redukcja etatów. Aby zwolnienia indywidualne i grupowe przebiegły w spokojnej atmosferze i bez negatywnych skutków dla renomy pracodawcy, pomyśl o tym, jak skutecznie wdrożyć outplacement w firmie. Zobacz, co to jest outplacement i jak wpływa na skuteczną redukcję etatów w przedsiębiorstwie.

Spis treści:

  1. Outplacement - co to jest?
  2. Redukcja etatów a odprawa i inne obowiązki pracodawcy
    1. Redukcja etatu umowa na czas nieokreślony
    2. Redukcja etatu a okres wypowiedzenia
    3. Redukcja etatu a likwidacja stanowiska pracy
  3. Outplacement - dlaczego warto go wdrożyć?
  4. Outplacement przykłady

Outplacement – co to jest?

Outplacement to czynności związane m.in. z programem aktywizacji zawodowej zwalnianych osób, a także udzielaniem wsparcia mentorskiego, psychologicznego, a nawet psychiatrycznego. A zatem co to outplacement? To system zwolnień monitorowanych, które mają na celu załagodzenie konfliktów pomiędzy pracodawcą a zwalnianymi osobami.


Outplacement to szereg działań, których celem jest zminimalizowanie negatywnych skutków utraty zatrudnienia dla pracowników, ale także redukcja strat wizerunkowych dla pracodawcy, który zdecydował się na redukcję etatów w firmie.


Zdecyduj się na takie działania powiązane z redukcją etatów, jeśli chcesz:

  • mieć dobre relacje z byłymi pracownikami,
  • utrzymać dobrą opinię na temat przedsiębiorstwa na rynku pracy,
  • zredukować straty wizerunkowe związane ze zwolnieniami grupowymi,
  • opracować skuteczny plan pomocy zawodowej dla zwalnianych osób.

Procesy związane z outplacementem są najczęściej wykorzystywane w trakcie działań restrukturyzacyjnych prowadzonych w przedsiębiorstwie. Zwolnienia indywidualne i grupowe nigdy nie należały do najłatwiejszych obowiązków pracodawcy. Jeśli zmieniasz strategię działalności lub redukujesz etaty w związku z inwestycją w automatyzację przemysłu, musisz zadbać o to, aby rozstać się z dotychczasowymi pracownikami w jak najlepszej atmosferze.

Redukcja etatów a odprawa i inne obowiązki pracodawcy

Zgodnie z przepisami redukcja etatów w firmie na ogólnych zasadach wynikających z Kodeksu pracy zobowiązuje pracodawcę do wystawienia oświadczenia o wypowiedzeniu w formie pisemnej. 

Ustawa z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, a dokładnie Art. 1 wskazuje, że zwolnienia grupowe mają miejsce dopiero wtedy, kiedy rozwiązanie umów obejmuje:

  • 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia minimum 100 osób,
  • 10% pracowników w przypadku zatrudnienia minimum 100, ale nie więcej niż 300 osób,
  • 30 pracowników podczas zatrudnienia co najmniej 300 osób w firmie. [1]

Przedstawienie, w jakich sytuacjach pracownikom przysługuje odprawa w przypadku redukcji etatów. Analiza przepisów prawnych oraz sytuacji praktycznych. 

Jako pracodawca musisz wypłacić pracownikowi należną odprawę wynikającą z redukcji etatów w przedsiębiorstwie. Wysokość odprawy podczas redukcji etatów jest uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika.

Tabela 1: Wysokość odprawy przy redukcji etatów w firmie

Okres zatrudnienia

Wysokość odprawy

krócej niż 2 lata

jednomiesięczne wynagrodzenie

od 2 do 8 lat

dwumiesięczne wynagrodzenie

powyżej 8 lat

trzymiesięczne wynagrodzenie

Zgodnie z przepisami podczas redukcji etatów odprawa nie może być wyższa niż 15-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Redukcja etatu umowa na czas nieokreślony 

Jeśli chodzi o redukcję etatu umowa na czas nieokreślony stanowi dobre zabezpieczenie dla interesów pracownika. Pracodawca jest zobligowany do utrzymania 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, a także wypłacenia należnej odprawy. Pracownik ma prawo do korzystania ze wszystkich przysługujących mu roszczeń na mocy Kodeksu pracy.

Jako pracodawca musisz podczas redukcji zatrudnienia i zwolnień grupowych pracowników zatrudnionych na stałe precyzyjnie określić przyczynę wypowiedzenia np. związaną z likwidacją stanowiska pracy. Brak dopełnienia tej formalności może skutkować koniecznością przywrócenia pracownika na dane stanowisko lub wypłatą odszkodowania.

Redukcja etatu a okres wypowiedzenia 

Termin redukcji etatu obejmuje pracowników, którzy np. pracowali do tej pory na pełen etat 40 godzin w tygodniu, a po zmianach w umowie zaczną pracę np. tylko na ½ etatu, czyli 20 godzin tygodniowo.

Redukcja etatu a okres wypowiedzenia pracownika

Jeśli chodzi o redukcję etatów w ramach zwolnienia monitorowanego, kluczowy jest okres wypowiedzenia, który musi być respektowany przez pracodawcę. 

Redukcja etatu a likwidacja stanowiska pracy

Omówienie różnic między redukcją etatu a likwidacją stanowiska pracy. Skutki prawne i praktyczne implikacje dla pracowników i pracodawców. Czas ochrony pracownika adekwatny do czasu zatrudnienia danej osoby w firmie.

Tabela 2: Okres wypowiedzenia w przypadku redukcji etatów w firmie.

Czas zatrudnienia

Typ umowy

Okres wypowiedzenia

poniżej 6 miesięcy

umowa na czas nieokreślony

2 tygodnie

od 6 miesięcy do 3 lat

1 miesiąc

powyżej 3 lat

3 miesiące

poniżej 6 miesięcy

umowa na czas określony

2 tygodnie

powyżej 6 miesięcy

1 miesiąc

-

umowa na zastępstwo

zgodnie z umową lub tak samo, jak dla umów na czas określony

W przypadku zatrudnienia pracowników na podstawie umowy o dzieło i umowy zlecenie nie obowiązuje okres wypowiedzenia, nawet w przypadku redukcji etatu – o ile umowa nie wskazuje inaczej.

Outplacement – dlaczego warto go wdrożyć?

W praktyce wyróżniamy dwie odmiany działań: outplacement indywidualny i grupowy. Ten pierwszy sprawdzi się w przypadku jednostkowych zwolnień lub redukcji etatów. Grupowy sprawdzi się wtedy, kiedy program wsparcia zawodowego ma objąć większą liczbę osób w firmie, które zostały dotknięte zwolnieniami.

Outplacement jako program wsparcia zwalnianych pracowników warto wdrożyć z kilku powodów:

  • realna szansa na zbudowanie pozytywnego wizerunku firmy nawet w przypadku zwolnień,
  • wyróżnienie marki pracodawcy jako odpowiedzialnego i empatycznego w stosunku do pracowników,
  • chęć udzielenia pełnego wsparcia zwalnianym pracownikom,
  • zmniejszenie ryzyka prawnego, że zwolnione osoby będą dochodzić dodatkowych praw w sądzie.

Stosując zasady outplacementu podczas zwolnień indywidualnych i grupowych, ułatwia też przestrzeganie przepisów Prawa pracy. A zatem działania w ramach outplacementu powodują, że pracownicy pozostają lojalni firmie nawet w momentach redukcji etatów. Takie działania powodują też, że zwolnieni pracownicy być może chętniej wrócą do firmy w przyszłości.

Outplacement przykłady

Jeśli chodzi o outplacement przykłady takich działań to przede wszystkim:

  • wsparcie psychologiczne dla zwalnianych osób,
  • porady ekspertów z zakresu poszukiwania nowego miejsca pracy,
  • pomoc podczas przygotowywania się do rozmów kwalifikacyjnych,
  • udzielanie rekomendacji i referencji na potrzeby rekrutacji w innych firmach,
  • kompleksowa pomoc w opracowaniu strategii poszukiwania pracy.

Poszukiwanie pracy w ramach usług outplacementu w firmie

Wdrożenie działań w ramach outplacementu niesie ze sobą liczne korzyści zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy. Dzięki temu rozstania w wyniku zwolnień grupowych lub redukcji etatów są mniej skomplikowane i nie wywołują sporów, które mogą skończyć się nawet w sądzie.

[1] -  https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20030900844/U/D20030844Lj.pdf